Warto zobaczyć

Ratusz

widok od strony ul. Grunwaldzkiej

Ratusz

widok od strony ul. Wojska Polskiego

Ratusz Rawicki.

Rawicki Ratusz - przykład architektury barokowej z elementami rokoka. Pierwotnie drewniany, wielokrotnie trawiony przez pożary, kształt ostateczny przybrał w latach 1753 –1756. Do jego budowy przyczyniła się Katarzyna z Opalińskich Sapieżyna, ówczesna właścicielka miasta. Na jej polecenie projekt przyszłej budowli opracował architekt Leopold Ostritz z Trzebnicy. Na rzucie prostokąta powstała budowla znacznych rozmiarów, piętrowa pośrodku zwieńczona wieżą zegarową. W roku 1873 na gmachu ratusza założono pierwszy na ziemiach polskich piorunochron. Wnętrzu ratusza nadał architekt układ dwutraktowy z obszerną sienią, z której schody prowadzą na piętro. W kilku pomieszczeniach parteru zachowały się na sklepieniu kolebkowym lunety. Z zewnątrz dłuższe elewacje dwuczęściowej fasady rozczłonkowano pilastrami. Od strony zachodniej ratusza znajduje się arkadowy portal zwieńczony gzymsem i dekoracyjnym kartuszem z herbami. We wschodniej części ratusza umieszczono rokokowy kartusz z herbem Rawicza – niedźwiedziem i datą 1754.

Muzeum Ziemi Rawickiej

Na parterze zabytkowego ratusza mieści się muzeum. Ekspozycja stała posiada dwa działy: historyczny i etnograficzny. Ponadto muzeum gromadzi zbiory sztuki z zakresu malarstwa, grafiki, rzeźby, rzemiosła artystycznego. Od 1985 roku muzeum obrało profil zbiorów, którym jest szkło artystyczne z terenu Śląska. W ramach ekspozycji „Dawny Rawicz” przedstawione są najstarsze pamiątki związane z założeniem miasta i działalnością cechów rzemieślniczych z XVII i XVIII wieku. W następnej sali prezentowane są eksponaty etnograficzne: przedmioty służące do uprawy roli, wytwarzania wyżywienia, codziennego użytku, przyrządy do obróbki włókna. W kolejnym pomieszczeniu mieszczą się bardzo interesujące eksponaty związane z działalnością Bractwa Kurkowego. Następna sala gromadzi pamiątki po byłym Korpusie Kadetów. W zbiorach muzeum ważne miejsce zajmuje malarstwo portretowe. Wśród nich wyróżniają się portrety założyciela i kolejnych właścicieli miasta. Muzeum Ziemi Rawickiej organizuje również często wystawy czasowe, prezentując także twórczość współczesnych artystów oraz koncerty.

Muzeum Ziemi Rawickiej

Planty

widok od strony Domu Kultury

Armatka

połud.-wsch. narożnik plant

Fontanna

północna.część plant

Planty

Planty – bujny pas zieleni, otaczający dookoła śródmieście Rawicza. Planty rawickie są osobliwością w skali krajowej, drugie pod względem długości i znaczenia po krakowskich. Są ozdobą Rawicza i ulubionym miejscem spacerów rawiczan.

Rawicz przez kilkadziesiąt początkowych lat swego istnienia był miastem otwartym. Dopiero około 1665 roku postanowiono otoczyć Rawicz systemem wałów ziemnych i fos. W skład systemu weszły również cztery bramy: Szymanowska, Poniecka, Wąsowska i Wrocławska. Umocnienia obronne służyły mieszkańcom około 150 lat. Zmieniająca się technika wojenna oraz rozrastające się miasto spowodowały, że budowle te straciły swoje dawne znaczenie. Dlatego wzorem innych miast w pierwszej połowie XIX wieku przystąpiono do likwidacji i niwelowania fortyfikacji. Na ich miejscu utworzono w latach 1840-1850 wspaniałe zieleńce publiczne, które w tym czasie zaczęto nazywać plantami. Specyfika rawickich plant związana jest z powstaniem miasta na tzw. „surowym korzeniu”. Umożliwiło to zaprojektowanie wałów, a w konsekwencji utworzenie plant opartych na planie prostokąta w obwodzie blisko trzech kilometrów. Pierścień około 1700 drzew i kilku tysięcy krzewów otacza dziś rawicką starówkę.

W południowo – wschodnim narożniku plant znajduje się wzgórze, z którego roztacza się panorama miasta. Tam też znajduje się armatka, która - według jednej wersji jest pozostałością po pobycie Szwedów w Rawiczu w 1705 roku. Druga, bardziej prawdopodobna, twierdzi, że jest to moździerz z XVIII wieku, ale służący do strzałów wiwatowych. Strzelano z niego wówczas, gdy właściciele Rawicza mieszkający gdzie indziej przybywali do swego miasta.

Sarnowa

Sarnowa to miejscowość położona w odległości 4km od centrum Rawicza. Według niektórych historyków, Sarnowa znana była już na początku XII wieku. Najstarsza wzmianka, z której można wnioskować, że Sarnowa była miastem, pochodzi z 1262 roku. Inni badacze podają jako pewną datę rok 1407, kiedy to Sarnowa otrzymała prawa magdeburskie. W 1973 roku Sarnowa utraciła prawa miejskie i włączona została w obszar Rawicza jako jedna z jego dzielnic.

Ratusz

Skansen Młynarsko- Piekarniczy

Ciekawym sarnowskim zabytkiem jest oryginalny, w pełni zachowanymi urządzeniami, wiatrak „Koźlak”. Jest to ostatni z 20 wiatraków Sarnowy, które mieliły zboże aż do połowy XIX wieku. Wiatrak został w pełni odrestaurowany przez Kazimierza Damazyna, rawickiego piekarza. Odnowiony wiatrak wraz ze Skansenem Młynarsko – Piekarniczym ma służyć mieszkańcom Sarnowy, a przede wszystkim turystom. Na terenie Skansenu znajduje się mini-stawek z wodotryskiem, drewniana ludowa chata w wielkopolskim stylu, w której urządzono kawiarenkę dla okolicznych mieszkańców i przyjezdnych. Wśród eksponatów skansenu można podziwiać unikalne urządzenia i maszyny używane przed wielu laty w piekarnictwie i młynarstwie. Są to miedzy innymi atrapa pieca piekarniczego z 1887 roku, młockarnia, drewniane młynki do mielenia ziarna, stare mieszadła i stoły nazywane bajtami , które służyły do urabiania ciasta na chleb. Na kamiennym głazie umieszczonym przed wiatrakiem widnieje tablica pamiątkowa informująca o wykonawcy remontu oraz o tym, że wiatrak odnowiono dla miejscowego społeczeństwa.

Galeria Ptaków

Imponujące zbiory i eksponaty ptaków posiada „Galeria Ptaków” pana Mariana Andersza. Znajduje się ona w specjalnie zaadaptowanych do tego celu czterech pomieszczeniach o powierzchni 55m². Zaaranżowano w nich naturalne środowisko obrzeża lasu. Wśród 170 ptaków znajdujących się w Galerii oglądać można wspaniałą kolekcję sów, dla których przeznaczono jedno z czterech pomieszczeń. W trzech pozostałych znajdują się ptaki leśne, łąkowe, drapieżne, błotne, a także takie, które można spotkać w sadzie, ogrodzie, np. szpak, sikorka, wróbel, itp. Swoje prace artysta rzeźbi tylko w drewnie lipowym.

Pałac

widok od frontu

Pałac w Sielcu Starym

Malowniczy pałac i dwór podziwiać można w Sielecu Starym. Znajduje się tu park krajobrazowy z połowy XIX wieku z licznymi doskonale zachowanymi alejami i okazami drzew. W parku wznosi się dziewiętnastowieczny dwór zbudowany dla książąt Czartoryjskich. Najstarsza jego część jest zwrócona frontem na południe. Ta część pałacu jest parterowa, dziewięcioosiowa, o ścianach podzielonych lizenami. Na osi budynku znajduje się weranda ujęta półkolumnami, a nad nią balkon. Kilkadziesiąt metrów od dworu również na terenach parkowych, wznosi się nie ukończony zamek Czrtoryjskich. Budowlę rozpoczęto w 1915 roku według projektu architekta Rogera Sławińskiego. Jest to obszerny budynek murowany, nieotynkowany, w stylu późnorenesansowych zamków polskich, z dwiema okrągłymi basztami w narożnikach. Wybudowaniu nowego zamku przyświecały dwie idee: podkreślenie wspaniałości rodziny łączącej Gedyminowiczów Czartoryskich z Habsburgami oraz hołd, wspomnienie i nadzieje na przyszłość wynikające ze wspaniałej przeszłości Polski. Stąd nawiązanie stylem do epoki największej potęgi Polski z końca wieku XVI i początku wieku XVII, do zamku ujazdowskiego czy pałacu biskupów w Kielcach.

Klasztor reformatorów oraz kościół pod wezwaniem św. Krzyża na Goruszkach.

Na przedmieściu Miejskiej Górki zwanym Goruszki wznosi się proreformacki, późnobarokowy zespół klasztorny z 1742 r. wykonany według projektu architekta Jana Adama Stiera- juniora. Kościół Św. Krzyża jest budowlą jednonawową, o późnobarokowym wyposażeniu wnętrza, z ornamentami regencyjnymi z ok. 1742-1745 r. W ołtarzu głównym znajduje się cenny krucyfiks z pierwszej połowy XVII w., a przy kolumnach – rzeźby Matki Boskiej Bolesnej, św. Jana Ewangelisty, św. Franciszka z Asyżu i św. Konrada z Placencji. W sześciu ołtarzach bocznych obejrzeć można liczne rzeźby i obrazy. Ambona, konfesjonały i ławki pochodzą z XVIII w. Na chórze zakonnym na uwagę zasługują stale późnobarokowe oraz duży krucyfiks z początku XVII w. Epitafium rokokowe Mikołaja Swinarskiego, sędziego kapturowego wałeckiego, z wierszowanym napisem polskim, pochodzi z końca XVIII w. W krużgankach klasztornych o sklepieniach kolebkowo-krzyżowych umieszczono szereg obrazów, m in.: Ukrzyżowanie, obraz wykonany w roku 1599 przez Szymona proboszcza z Górki, z klęczącą postacią malarza oraz Zdjęcie z Krzyża z datą 1671, kilka rzeźb od XV do XVIII w. oraz portrety trumienne. W okresie okupacji hitlerowcy zorganizowali w klasztorze więzienie, stanowiące oddział więzienia w Rawiczu. Kilkuset pomordowanych pochowano wokół kościoła. Ich pamięć uczczono pomnikiem w postaci dużej betonowej płyty nagrobkowej. Przy wejściu do klasztoru umieszczono tablice ku czci gwardiana o. Euzebiusza Huchrackiego, zamordowanego przez hitlerowców w Dachau 6 maja 1942 r.

Klasztor na Goruszkach

widok z drogi Miejska Górka - Rawicz

Klasztor na Goruszkach

widok od frontu

Pałac w Pakosławiu

widok strony parku

Muszla koncertowa

park przy Pałacu w Pakosławiu

Pałac w Pakosławiu

Atrakcyjny pod względem architektonicznym jest Pałac w Pakosławiu, usytuowany w obrębie obszernego parku. Jest on jednym z najcenniejszych klasycystycznych obiektów w Wielkopolsce, zbudowanym prawdopodobnie w latach 1792-1794 wg projektu Karola Gotharda Langhausa, twórcy bramy brandenburskiej w Berlinie. Szczególnie cenna w pałacu jest dwupiętrowa sala kolumnowa, zwana rotundową lub balową z kolumnami, dźwigającą górą ganek z balustradą. Pomiędzy kolumnami umieszczone zostały cztery płaskorzeźby, oparte na rycinach Franciszka Śmuglewicza z lat 1789-1791. W odrestaurowanym pałacu wynająć można restaurację i salę konferencyjno-bankietową. Ponadto w pałacu znajduje się baza hotelowa. Równie cennym zabytkiem Pakosławia jest neogotycki Kościół pod wezwaniem św. Walentego zbudowany w latach 1896-1899.

Zespół Pałacowo-Parkowy

w Golejewku

Golejewko – miejscowość z najstarszą metryką na ziemi rawickiej. Wymieniona jest w bulli papieża Innocentego II z 1136 roku pod nazwą Kasztelani Czestram. Pozostałością Kasztelani jest dobrze zachowane stożkowe grodzisko obwiedzione wałem i fosą. Golejewko jest znanym w całym kraju miejscem hodowli koni pełnej krwi angielskiej, kolekcji powozów. Znajduje się tu też ciekawy zespół pałacowy zbudowany w I poł. XVII wieku dla Choińskich, obejmujący park, wieżę bramną, zabudowania gospodarcze, powozownie i pałac. Park, wzmiankowany w 1736 roku jako włoski, uległ przekształceniu w park krajobrazowy. Ma wiele ciekawych okazów drzew. Od bramy parkowej w kierunku wsi wiedzie aleja lipowa z połowy XIX wieku z 500 letnimi okazami drzew, będąca jednocześnie unikalną aleją zasłużonych koni.

Kościół pod wezw. Św. A. Boboli

Klasycystyczny kościół pod wezwaniem św. Andrzeja Boboli to jedyny zabytek klasy pierwszej w powiecie rawickim. Wzniesiony został w latach 1803-1808 według projektu K.G. Langhasa, twórcy Bramy Brandenburskiej.

Starostwo Powiatowe w Rawiczu

63-900 Rawicz, Rynek 17

tel. (0..65) 546-22-11; fax (0..65) 545-38-52

e-mail: powiatrawicki@home.pl